Tìm hiểu 3 loại ViewFinder trên máy ảnh số thông dụng

ViewFinder trên máy ảnh số thật ra là một kính ngắm cho phép người dùng đặt mắt vào đó và theo dõi những đối tượng định chụp. Trên máy ảnh kĩ thuật số, các nhà sản xuất thường hay dùng một trong 3 loại kính ngắm: quang học, điện tử và quang học TTL. 

Viewfinder có 2 thông số là độ bao phủ và độ phóng đại. Độ bao phủ (tính bằng %) trên kính ngắm cho ta biết kích thước của bức ảnh khi chụp ra và thông thường, hình ảnh thực sẽ lớn hơn con số này một ít. Độ phóng đại cho chúng ta biết độ phóng đại của kính ngắm so với kích thước ảnh đơn thuần tạo ra từ ống kính.

Hình ảnh mà người dùng nhìn thấy trên ViewFinder là do hình ảnh thực tế đi vào ống kính, gặp gương lật, phản xạ lên lăng kính ngũ giác và đi đến khung ngắm. Như vậy, những hình ảnh thấy được trên ViewFinder là những hình “nóng”, tức thời, không có độ trễ vì các chi tiết tới thẳng mắt mà không cần qua một quá trình xử lí trên cảm biến. Chính vì không có độ trễ so với thời gian thực nên người dùng linh hoạt nắm bắt khoảnh khắc mà không có cảm giác bị động khi các hình ảnh chuyển động. Ở chế độ này, mắt chúng ta có thể nhận biết các thay đổi một cách tinh tế. Vì vậy, nó tạo ra cảm giác thật hơn khi nhìn qua màn hình LCD. Tuy những hình ảnh này sau đó sẽ được cảm biến ghi nhận nhưng hình ảnh cuối cùng thu được sẽ không hoàn toàn giống với hình thấy trên Viewfinder, nhất là DOF của ảnh. Bởi vì DOF còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như khẩu độ, tiêu cự ống kính, thiết đặt của máy ảnh,… 

Lợi thế của việc sử dụng Viewfinder chính là để bố cục chính xác. Toàn bộ thông số về ISO, khẩu độ đều được hiện lên và được đồng thời điều chỉnh trong lúc bố cục, lấy nét. Ngoài ra, bạn cũng có thể vừa nhìn kính ngắm để bố cục khung hình vừa quan sát chủ đề để phán đoán các tình huống mà bấm máy đúng lúc. Góc nhìn của bạn qua Viewfinder sẽ gần với góc thật hơn, do đó sự phán đoán về di chuyển của đối tượng và tốc độ dõi máy theo sẽ dễ dàng hơn. 

Khi ngắm qua Viewfinder, gò má và hai tay người chụp tạo thành một “giá đỡ” vững chắc. Hệ thống này giúp người chụp không bị mỏi tay và giúp máy ảnh có thể chụp với tốc độ thấp mà không sợ ảnh bị nhòe, mấy nét. Chính vì vậy, các thao tác zoom, lấy nét hay chụp liên tục được thực hiện dễ dàng hơn.

Nhưng được cái này thì mất cái kia, nếu máy ảnh chỉ được trang bị mỗi Viewfinder mà không trang bị kèm chức năng LiveView thì bạn sẽ chỉ biết nhìn những cảnh đẹp nhưng có góc máy khó trôi qua trong tiếc nuối. Bên cạnh đó, những người đeo kính bệnh khá vướng víu khi sử dụng tính năng này. Giải pháp là bỏ kính ra, rồi dùng nút Dioptric Adjusment Knob chỉnh nét trên Viewfinder nhưng nó chỉ khắc phục được một phần vấn đề. 

Khóa học: Kỹ thuật nhiếp ảnh: Ánh sáng và hiệu ứng (Ưu đãi độc quyền - Giảm 40%)

Đối tác uy tín

Xem chi tiết ngay

Kính ngắm trên máy ảnh số được chia ra thành hai loại: kính ngắm quang học và kính ngắm điện tử.

Kính ngắm quang học – Optical viewfinder (OVF)

OVF là loại kính ngắm phổ biến và đơn giản nhất, thường được trang bị trên các máy ảnh phim SRL truyền thống. Hệ thống phản chiếu hình ảnh chỉ gồm gương lật và lăng kính 5 cạnh. Hình ảnh qua ống kính vào máy ảnh gặp gương phản chiếu sẽ bị bật lên lăng kính ngũ giác rồi truyền qua kính ngắm đến mắt người chụp. Chỉ đơn giản là bị phản xạ nên những hình ảnh đến mắt người ngắm hoàn toàn giữ được độ chân thật như hình gốc. Cơ chế hoạt động hoàn toàn nhờ vào các thiết bị quang học nên khi tắt nguồn, chúng ta vẫn thấy hình ảnh hiện lên qua khung ngắm.

Độ bao phủ của OVF chỉ mức độ bao phủ của hình ảnh trong kính ngắm với hình ảnh trong cảm biến. Con số này khá cao, thường nằm trong mức từ 92% đến 100%. Nếu dưới 100%, rìa ảnh thỉnh thoảng sẽ xuất hiện những chi tiết thừa. Giao diện của OVF chỉ hiển thị một vài thông tin như điểm lấy nét, thanh đo sáng, lượng pin…do đó người dùng ít bao quát được những thông số quan trọng khác của bức ảnh, đại loại như độ sâu trường. Hình ảnh đầu ra có thể không đạt độ sâu trường như ý muốn. 

Do có hệ thống lắng kính ngũ giác nên máy ảnh dùng OVF có kích thước lớn, cồng kềnh và nặng. Dùng loại kính ngắm này về lâu dài cũng ảnh hưởng một phần đến thị giác khi mắt người nhìn tiếp xúc trực tiếp với các nguồn sáng mạnh. Bù lại, khi chụp trong tối, hình ảnh sẽ ít xảy ra hiện tượng nhiễu hơn.

Kính ngắm điện tử – Electronic Viewfinder (EVF) 

EVF – loại kính ngắm xuất hiện nhiều trên dòng máy microless thực chất là 1 một màn hình điện tử độ phân giải cao. Không có sự xuất hiện của gương lật, ánh sáng đi qua ống kính và đi thẳng vào cảm biến, hình ảnh từ đây được truyền lên một màn hình thu nhỏ đặt trong khung ngắm. Vì là điện tử nên khi máy ảnh tắt nguồn, khung ngắm điện tử cũng tắt theo. 

Khác với loại OVF ở trên, hình ảnh thấy được trên EVF cũng chính xác là những gì cảm biến sẽ ghi nhận được. Lượng thông tin hiển thị trên này cũng nhiều, bao gồm độ phơi sáng, độ sâu trường ảnh và đặc biệt là biểu đồ histogram cùng tính năng focus peaking giúp người dùng can thiệp nhiều hơn vào việc tối ưu hóa chất lượng bức hình.

Sử dụng EVF có một ưu điểm mà các nhiếp ảnh gia đều yêu thích đó là dù có zoom với tỉ lệ cao ảnh vẫn ít bị thị sai, độ tương phản và tông ảnh vẫn được bảo toàn cho đến khi bức ảnh được xuất ra. Bên cạnh đó, do đã trung gian qua cảm biến máy ảnh, nên những nguồn sáng mạnh không phải là vấn đề trở ngại cho mắt người chụp. 

Nhưng trên EVF cũng tồn tại không ít hạn chế: thông tin hiển thị không thể trùng khớp với thời gian thực, nhất là khi thay đổi môi trường ánh sáng hay khung cảnh. Do là một màn hình điện tử, nên EVF cũng có độ phân giải và điều này có thể ảnh hưởng đến độ chính xác khi lấy nét. EVF hữu ích trong môi trường thiếu sáng bởi chúng cho hình ảnh rõ hơn nhưng đi kèm với đó là tình trạng nhiễu hạt xuất hiện nhiều hơn gây giảm sút chất lượng ảnh. Dù nhỏ gọn và nhẹ vì loại bỏ gương lật, chỉ để lại các bản mạch điện tử cùng cảm biến hồng ngoại giúp tiết kiệm pin nhưng EVF vẫn tốn nhiều năng lượng.

Kính ngắm quang TTL 

Chúng ta chỉ có thể thấy sự xuất hiện của kính ngắm quang TTL trên các dòng SLR cao cấp bởi cấu tạo phức tạp và giá thành cao ngất ngưỡng của nó. Kính ngắm quang TTL sử dụng hệ thống gương và lăng kính phản chiếu làm công cụ để lấy hình ảnh trực tiếp từ ống kính nên chúng hoàn toàn loại bỏ được lỗi thị sai.

Dù có nhiều ưu điểm nhưng không thể hiện lại một cách chính xác nhất khung hình định chụp hoặc không định khung chính xác so với khung hình của ống kính nên hầu hết các máy ảnh kỹ thuật số hiện nay được trang bị thêm màn hình LCD và phương pháp ngắm LiveView bên cạnh phương pháp ngắm qua Viewfinder.

binhminhdigital.com

[Infographic] Tìm hiểu thông số trên máy ảnh Canon, Nikon

Hiểu ý nghĩa các thông số trên máy ảnh của DSLR Nikon và Canon giúp người mới chơi máy ảnh…