Kỳ 11: Thế giới muôn màu (Phần 2)

Các tổ hợp màu đa sắc

Trong một khung cảnh, càng có nhiều màu thì màu sắc càng cạnh tranh với nhau mạnh mẽ để nổi trội. Để có những tổ hợp gồm nhiều màu sắc hài hòa, mỗi màu cần có một khoảng khá lớn để tạo dấu ấn trong sự nhận thức của chúng ta. Nếu phần còn lại của bức ảnh gồm những màu sắc thiên về trung tính thì càng tốt.

Tổ hợp màu đa sắc mạnh nhất là đỏ, xanh dương và vàng, như ta xác định bởi tam giác đều trong vòng tròn màu. Các màu bổ túc khác cũng có thể kết hợp, nhưng tổ hợp gồm màu sáng nhất là vàng, với màu tiến mạnh nhất và lùi mạnh nhất là màu đỏ và xanh, sẽ giúp các màu này trở nên thật sự nổi bật.

Dãy căn hộ này tại miền tây nam nước Pháp có lẽ đã được sơn phết theo nguyên lý màu sắc. Chúng ta nhìn thấy trong ảnh các sắc độ của những cặp màu cam và xanh dương, đỏ và xanh lục.

Mặc dù trong ảnh này đã có ba màu chiếm khá nhiều diện tích – gồm vàng, xanh lục và xanh dương , màu thứ tư, đỏ, cũng nổi bật bởi bản chất của đỏ là tiến.

Chiếc tàu đánh cá nằm tại bến cảng của một hòn đảo Hy Lạp đã được sơn theo một tổ hợp màu mạnh.

Dấu nhấn màu

Khóa học: Chỉnh sửa ảnh với Camera Raw từ A đến Z (Ưu đãi độc quyền - Giảm 42%)

Đối tác uy tín

Xem chi tiết ngay

Một hoặc nhiều mảng màu nhỏ biệt lập và nổi trội trên nền hậu cảnh khá đồng nhất sẽ khiến cho hình ảnh trở nên mạnh mẽ và ấn tượng.

Cho đến giờ, chúng ta vẫn đang bàn về sự hòa hợp màu sắc, mà chủ yếu xoay quanh việc cân bằng màu sắc về phương diện sắc độ và độ sáng. Dấu nhấn màu lại là vấn đề mất cân đối màu sắc, khi một điểm màu bị bao quanh bởi một diện tích lớn màu sắc khác, mà lý tưởng nhất là kém nổi bật hơn và có sắc độ tương tự ít nhiều. Khi di chuyển mắt trên hình ảnh, chúng ta ngay lập tức bị thu hút vào điểm màu này. Chủ điểm này khi ấy sẽ có tầm quan trọng lớn hơn rất nhiều, ngược hẳn với kích thước của nó.

Mục đích của bức ảnh này là ghi lại chuyển động của của hai người đi trên cồn cát, nhưng ống kính ghi hình rộng đã tạo một cơ hội để ghi hình chủ thể đầy màu sắc giữa mênh mông cồn cát. Bức ảnh cũng thể hiện sự hài hòa màu sắc với tổ hợp màu xanh dương và cam rất nhạt.

Bức ảnh này được chụp vào cuối mùa thu nên thật bất thường khi vẫn còn một chiếc lá giữ nguyên màu sắc nằm cạnh những chiếc lá đã héo úa. Hiệu ứng của dấu nhấn màu sắc trong ảnh này đã bị suy giảm chút ít bởi chiếc lá phai màu ở phía phải của khung hình.

Mục đích của những chiếc giày này là hướng khán giả nhìn về phía một nghệ sĩ đường phố kiêm một nhà hoạt động phong trào của Pháp.

Bất tương hợp về màu sắc

Bất kỳ một cuộc thảo luận nào về sự hài hòa màu sắc rốt cục sẽ dẫn đến đề tài đối nghịch – sự bất tương hợp về màu sắc.

Nếu sự hài hòa về màu được tạo nên bởi các màu tương đồng và bổ túc thì những màu bất tương hợp với nhau sẽ nằm tại các vị trí khác của vòng tròn màu, nhưng không thuộc các vị trí đối lập hoặc bổ túc.

Chúng ta cũng biết rằng các màu đã chọn càng phai nhạt thì càng có nhiều dung sai trong việc tuân thủ nguyên lý về hài hòa màu sắc. Phấn màu chẳng hạn, có thể trông hài hòa cho dù màu sắc được chọn nằm không đúng vị trí trên vòng tròn màu. Vì vậy đối với các màu bất tương hợp, màu càng bão hòa thì cảm giác bất tương hợp càng lớn.

Về mặt màu sắc, bức ảnh này cực kỳ bất tương hợp. Tuy nhiên, đó là cảnh tự nhiên, cho nên về một phương diện nào đó nó vẫn phù hợp với nguyên lý về sự hài hòa. Cho nên đối với sự bất tương hợp về màu sắc, chúng ta chỉ bàn đến những gì mang màu sắc nhân tạo.

Sự bất tương hợp màu sắc một cách cố ý chính là cách củng cố nỗi đam mê màu sắc cố hữu của chúng ta, một cảm xúc hết sức mạnh mẽ khi chúng ta còn bé. Những màu sắc này thu hút ánh mắt ngay lập tức. Chúng mang ý nghĩa đầy tích cực và tươi sáng, giúp bán chạy loại búp bê này.

Chúng ta cần suy nghĩ cẩn thận về ý nghĩa ta muốn truyền đạt khi ghi lại những màu sắc bất tương hợp. Sự bất tương hợp hàm nghĩa tiêu cực trong nghệ thuật và âm nhạc. Trong “thế giới thực”, khi chụp ảnh sự vật và con người, điều đáng ngạc nhiên là ta khó tìm được những màu sắc bất tương hợp. Và nếu ta tìm được, thì thường đó là những màu xuất hiện do cố ý, và chính là một cách để thu hút sự chú ý của chúng ta.

Nếu nhìn thấy một khung cảnh mà chúng ta cho rằng bất tương hợp một cách không có chủ đích, chẳng hạn như trang phục hoặc trang trí nội thất, thì đó thường là một ý kiến chủ quan, và là một quan điểm gợi lên vấn đề gai góc về “gu thẫm mỹ”. Khi chụp những bức ảnh như vậy, ta có thể phải đối đầu với lời bình phẩm, “Nhưng anh là ai mà có quyền phán xét?”.

Học hỏi từ bậc thầy luôn luôn là điều hữu ích. Trong vạch màu bên trên, trích từ bức “Quán café đêm” của Van Gogh, nhà danh họa đã cố gắng đạt đến sự bất tương hợp. Hãy so sánh tổ hợp màu này với những màu sắc dùng trong bức “Phòng ngủ tại Arles” mà ông nhắm đến sự hòa hợp.

Kỳ 10: Thế giới muôn màu (Phần 1)

Đỏ và xanh lục Do xanh lục là màu xuất hiện nhiều nhất trong thiên nhiên, và đỏ cũng không…